Björg Árnadóttir

1.3.2008 | 15:32

Aðgát skal höfð í nærveru sálar.

Oft má satt kyrrt liggja.

Ég hef oft hugsað til þessara málshátta undanfarna daga. Líka þess að mamma sagði stundum við mig að þó einhver annar væri bjáni og kæmist ágætlega upp með það þá þýddi það ekki að ég þyrfti endilega að vera það líka. Ég hef hugsað um þessi orð hennar og málshættina undanfarið, aðallega í tengslum við Múhameðsteikningarnar en líka í tengslum við umræðu um hvað megi segja og hvað ekki á blogginu.

Mér finnst alveg kýrskýrt að skv. lögum má hver sem er teikna mynd af Múhameð eða hverjum sem er í hvaða samhengi sem er. En hefur það einhvern tilgang? Sá sem teiknaði mynd af Múhameð með hundi og svíni vissi alveg hvað hann var að gera. Hann vissi alveg að það myndi móðga. Hann vissi alveg að þessi dýr eru óhrein í augum fólks sem trúir á Islam. Annars hefði hann líklega notað asna eða hænu eða eitthvert enn annað dýr til að koma mögulegum boðskap á framfæri. Mér finnst því augljóst að hver sá sem teiknaði þessar margumræddu myndir var leynt og ljóst að “snapa fætíng” eins og einu sinni var gjarna sagt.

Við höfum öll unnið eða verið í samneyti við einhvern leiðinlegan, pirrandi, púkalegan, kjaftask. Eða einhvern álíka. En ef við þurfum að vera í daglegu samneyti við einhvern þá yfirleitt látum við kyrrt liggja eða tökum kurteislega á málinu. Við höldum friðinn. Hvers vegna ekki að gera það líka við einhverja sem eru ekki alveg næst manni? Hvers vegna skyldum við ekki sýna ókunnugu fólki sömu kurteisi og þeim sem eru næst manni?

Hafi Múhameðsteikningarnar haft einhvern tilgang eða boðskap fram að færa er alveg ljóst að hann fór algerlega fyrir ofan garð og neðan hjá meirihluta mannkyns. Þar með eru þessar teikningar ekkert annað en meiðandi fyrir þá sem þannig kjósa að hugsa. Þar með er ég á móti slíkum birtingum. Beittar ádeiluteikningar geta verið stórskemmtilegar en þær eru aldrei meiðandi.

Svo er það spurningin um hvað má skrifa á blogginu og hvað ekki. Ég heyrði viðtal við tvo nafngreinda menn í útvarpinu í vikunni, einn fyrrverandi ritstjóra dagblaðs og hinn núverandi ritstjóra vefsíðu. Báðir voru sammála þeirri meginreglu að um bloggið ætti að gilda sömu reglur og um birtingu efnis í dagblöðum. Ég er sammála þeim. Ef pistill er ekki birtingarhæfur í dagblaði þá á hann ekki heldur erindi á vefinn. Vefurinn er ekkert síður opinber birting en dagblað eða tímarit.

Ef þú hefur einhverja skoðun á tilteknum einstaklingi og finnst þú þurfa að viðra hana við alþjóð þá er það þitt val. “Mér finnst” framan við sleggjudóma lýsir því að þetta er persónuleg skoðun þín. Ef þú hins vegar segir að einhver sé rasisti eða eitthvað álíka þá ertu kominn með fullyrðingu sem betra er að hafa sannanir fyrir. Þar með er líka kominn grundvöllur fyrir málshöfðun ef ávirðingarnar eru þess eðlis.

En til hvers þarf fólk að viðra opinberlega persónulegar skoðanir á einstaklingum? Vissulega getur það verið eðlilegt og réttlætanlegt. En sleggjudómar sem hafa engan tilgang annan en að særa og valda úlfúð hafa engan tilgang og eiga engan rétt á sér. Jafnvel þó einhver annar hafi skrifað eitthvað álíka. Maður þarf nefnilega ekkert að vera fífl sjálfur þó einhver annar sé það.

Flokkur: Bloggar | Facebook

Athugasemdir

Góður pistill hjá þér Björg, er mörgu leyti sammála þér

Margrét Össurardóttir (IP-tala skráð) 2.3.2008 kl. 12:50

Ég er svo innilega sammála þér. Málfrelsi skiptir miklu en um leið má ekki særa né meiða með þessu frelsi. Hvað er að því að taka tillit til annarra. Fer mest í taugarnar á mér þegar blaðamenn telja sig sjálfskipaða verndara frelsisins og telja sig þar með mega birta allt. Birting myndanna af Múhameð þjónaði fyrst og fremst þeim tilgangi að stugga við og særa. Hins vegar hafa viðbrögðin verið ofsafengin og verið vatn á millu þeirra sem studdu þessa birtingu af skopmyndum. Sambærilegar skopteikningar notuðu Nasistar á sínum tíma til að ráðast að Gyðingum í Þýskalandi. Ekki þykir sómi að því í dag.

Við skulum muna að það er svo miklu meira sem við eigum sameiginlegt sem manneskjur á þessari jörð en það sem greinir okkur að. Gildir engu af hvaða kynþætti, trú eða kyni við erum. Hættum að horfa á það sem greinir okkur í sundur eins og margir eru gjarnir á að gera. Horfum frekar á allt hitt sem við eigum sameiginlegt.

Aðgát skal höfð í nærveru sálar er ekki málsháttur í sjálfu sér heldur hending úr Einræðum Starkaðar eftir Einar Benediktsson. Magnað ljóð

Bylgja (IP-tala skráð) 4.3.2008 kl. 11:53

Takk fyrir ábendinguna með ljóðið Bylgja. Þetta var klassískt dæmi um ályktun dregna af vankunnáttu hjá mér. Sem er nákvæmlega það sem fordómar byggjast yfirleitt á!

Björg Árnadóttir, 4.3.2008 kl. 20:13

þú dregur stórar ályktanir af litlu máli en hefur samt rétt fyrir þér